Το καλοκαίρι, μερικές μέρες αφότου στο δημοψήφισμα που διεξήχθη το όχι του λαού μετατράπηκε σε ναι από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, ο Ευριπίδης Στυλιανίδης, γέννημα θρέμμα Κομοτιναίος, στέλεχος της ΝΔ και έχοντας διατελέσει Υπουργός Παιδείας στην κυβέρνηση του Κ. Καραμανλή το 2007, προέβη σε ένα «αστείο», κατά την άποψή του, tweet που πολλοί βρήκαν τουλάχιστον κακόγουστο και το οποίο υποδηλώνει, κατά τη γράφουσα, ποια ακριβώς είναι η κουλτούρα του βιασμού στη χώρα που γέννησε τη δημοκρατία (sic). Για όσους δεν θυμούνται είχε δηλώσει το αμίμητο ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι σαν τη γυναίκα : Όταν λέει ΟΧΙ εννοεί ΙΣΩΣ, όταν λέει ΙΣΩΣ εννοεί ΝΑΙ και όταν λέει ΝΑΙ δεν είναι γυναίκα.
Δε χρειάζεται να φτάσω όμως ως την Κομοτηνή για ν ακούσω ρέον σεξιστικό λόγο
εναντίον των γυναικών, μιας και ο Βόλος κατέχει τα πρωτεία, έχοντας στον
δημαρχιακό θώκο μέχρι πρότινος και ελπίζω στην αποπομπή του διαπαντός, τον
Αχιλλέα Μπέο που έχει μετατρέψει τα δημοτικά συμβούλια σε κατεξοχήν χώρο σεξιστικού
λόγου, αποδεικνύοντας ότι ο μισογυνισμός συνοδεύεται με μια μακριά λίστα από
χαρακτηρισμούς όχι μόνο προς γυναίκες δημοτικούς συμβούλους, αλλά και προς τις
καθαρίστριες σχολικών κτιρίων.
Τα παραπάνω γλαφυρά περιστατικά
δείχνουν ότι στην ιδιοσυγκρασία του μέσου Έλληνα βρίσκεται βαθιά ριζωμένη η
αντίληψη ότι οι γυναίκες είμαστε τρελές ή δεν ξέρουμε τι θέλουμε γεγονός που
αποτελεί επιχείρημα στην προσπάθεια συντήρησης της άποψης ότι δεν εννοούμε τα
όσα λέμε. Είναι πάγια η αντίληψη, όταν εκφέρουμε την άποψή μας ή διεκδικούμε το
δίκιο μας, ότι είμαστε «σκύλες» και καλό είναι να μη μιλάμε γιατί ενοχλούμε.
Επίσης παραδεδεγμένο στην κοινωνία που ζούμε είναι το ότι αν έχεις στη ζωή σου
πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους ή φλερτάρεις, είσαι εξώλης και προώλης,
«εύκολη» άρα αν βιαστείς «τα ‘θελε ο κώλος σου». Σε μια κοινωνία που το μήκος
της φούστας ή το βάθος του ντεκολτέ μπορεί ν’ αποτελέσει ελαφρυντικό για ένα
βιαστή στο αστικό δικαστήριο.
– «Δε θέλω»
– «Θες»
Αυτός ο σύντομος διάλογος έχει αποτελέσει σε πολλές περιπτώσεις το διάλογο ανάμεσα σε θύμα και θύτη λίγο πριν ο θύτης βιάσει όχι μόνο το σώμα αλλά και την ψυχή του θύματος, αφήνοντάς του ανεξίτηλα σημάδια για μία ζωή.
– «Θες»
Αυτός ο σύντομος διάλογος έχει αποτελέσει σε πολλές περιπτώσεις το διάλογο ανάμεσα σε θύμα και θύτη λίγο πριν ο θύτης βιάσει όχι μόνο το σώμα αλλά και την ψυχή του θύματος, αφήνοντάς του ανεξίτηλα σημάδια για μία ζωή.
Από την άλλη, η ίδια κοινωνία που σιωπά ή δε δίνει σημασία στο ότι τα όχι είναι
όχι και το ναι είναι ναι, αυτή ακριβώς θεωρεί ανάρμοστη συμπεριφορά η γυναίκα
να υψώνει το ανάστημά της και να λέει όχι όταν είναι όχι. Η ίδια η κοινωνία
καλλιεργεί μέσα από τους διάφορους μηχανισμούς της είτε στη δημόσια είτε στην
ιδιωτική σφαίρα είτε αυτό λέγεται εκπαιδευτικό σύστημα, οικογένεια, εργασιακός
χώρος, καθημερινή συναναστροφή είτε διαφήμιση σε μέσο ενημέρωσης, την υποταγή της γυναίκας στον άντρα
προάγοντας τον έμφυλο διαχωρισμό, ρατσισμό ή και την έμφυλη βία.
Όταν ένας άντρας προϊστάμενος που
ασκεί σεξουαλική παρενόχληση σε γυναίκα υφιστάμενη του και το πολύ πολύ να του
γίνει μία σύσταση, δεδομένου και του γεγονότος ότι τα περισσότερα περιστατικά
δεν ομολογούνται ή καταγγέλλονται ποτέ, όταν οι περισσότεροι καταγεγραμμένοι
βιασμοί γυναικών γίνονται από άτομα του οικογενειακού, του συγγενικού ή του
ευρύτερου περιβάλλοντός τους, όταν γινόμαστε αυτόπτες μάρτυρες ενός
περιστατικού σεξιστικής βίας είτε ενημερωνόμαστε για περιστατικά βιασμού και το
αποσιωπούμε γιατί δε μας αγγίζει άμεσα, τότε προάγουμε την κουλτούρα του
βιασμού.
Επειδή ο βιασμός έχει να κάνει με την εξουσία, την επιβολή και τη χειραγώγηση είναι
τουλάχιστον απαράδεκτο το έμμεσο ή άμεσο συγχωροχάρτι, είτε σε δηλώσεις είτε σε
σεξιστικά σχόλια είτε σιωπώντας, σε βιαστές και μπήχτες που κυκλοφορούν ανάμεσά
μας. Πρέπει να σταματήσει η σιωπηρή συναίνεση και ανοχή. Πρέπει να παλέψουμε
για την ανατροπή της αναπαραγωγής του πατριαρχικού πρότυπου, του σεξιστικού
λόγου και της έμφυλης βίας σε μια κοινωνία που ζέχνει.
Για όσους παλεύουν και οραματίζονται μια άλλη κοινωνία η παραπάνω πάλη αποτελεί
αναπόσπαστο κομμάτι του όλου της πάλης για τη ζωή.
της Νάνσυ Σ.